Wie is er verantwoordelijk voor het gat in een weg buiten de bebouwde kom? De wegenlegger is een document dat hier duidelijkheid over geeft. En dat wettelijk gezien elke 10 jaar geactualiseerd moet worden. In de praktijk blijkt dat veel gemeenten al lange tijd – soms tientallen jaren – geen aandacht aan de wegenlegger hebben geschonken. Ook bij de gemeente Arnhem was de wegenlegger toe aan een update. En zij kozen er direct voor om de wegenlegger met hulp van Sweco te digitaliseren. Bastiaan Seijnaeve, senior beheerder wegen bij de gemeente Arnhem: “De digitale wegenlegger is 24/7 voor iedereen beschikbaar. Dat past veel meer bij deze tijd.”
In de wegenwet staat dat elke gemeente een wegenlegger moet hebben. Daarin moeten alle wegen buiten de bebouwde kom en de weg die leidt naar het station beschreven staan. In gebieden waar ruilverkaveling is geweest of veel veranderd is, is niet altijd meer duidelijk van wie de weg is en wie er verantwoordelijk voor is. Een wegenlegger geeft antwoord op vragen als: is de weg openbaar? Van wie is de weg? Wie is verantwoordelijk voor het onderhoud? Handig, want dat voorkomt discussies.
Naar een digitale wegenlegger
De traditionele wegenlegger is een boek met een grote papieren kaart als bijlage, waar de wegen met nummertjes op getekend staan. Die nummertjes corresponderen met de nummertjes in het boek, waar in kolommen alle informatie is opgenomen.
De wegenlegger van de gemeente Arnhem stamde uit 1974. Er stonden wegen op die er niet meer zijn, wegen die inmiddels binnen de bebouwde kom vallen en weilanden die nu woonwijk zijn. “Vlak voor de coronaperiode hebben we onze wegenlegger geactualiseerd”, vertelt Bastiaan. “Maar voor je een wegenlegger definitief kunt vaststellen, mogen alle belanghebbende een zienswijze indienen. En tijdens de lockdown kon dat niet. Als je een papieren wegenlegger hebt, moeten mensen naar kantoor komen om hem in te zien. Daarom besloten we onze wegenlegger te digitaliseren.
In een nieuwsbericht van Sweco lazen we over de digitale wegenlegger. Wij hebben Obsurv al als beheersysteem, dus dat kwam goed uit. Want als we de wegenlegger digitaliseren in Obsurv kunnen we het ook ontsluiten naar een GIS-viewer. En dan hoeven mensen voor de vaststellingsprocedure niet meer naar het gemeentehuis te komen. Ideaal.”
“Paspoort van een weg”
Voor het actualiseren van de wegenlegger had de gemeente Arnhem voor de coronaperiode al een bureau ingeschakeld. Sweco heeft nog een extra controleslag over de wegenlegger gedaan, zodat we alles goed digitaal konden koppelen.
Als je de wegenlegger opent in Obsurv, zie je het gebied binnen bebouwde kom in het paars. Alle wegen die daarbuiten liggen, maar binnen de gemeentegrens vallen, zijn opgenomen in de wegenlegger. Als je de weg in Obsurv aanklikt, krijg je alle basisgegevens: breedte, lengte, wegnummer, naam van de weg, soort verharding. En dus ook het gezag en de onderhoudsplichtige. “Je kunt de wegenlegger zien als een paspoort van een weg”, zegt Bastiaan.
24/7 voor iedereen beschikbaar
Met een actuele digitale wegenlegger voldoet Arnhem weer aan de wet. Nu zij de wegenlegger digitaal hebben, kunnen zij deze makkelijk delen met externen, zonder dat zij naar het gemeentehuis hoeven te komen. Een ander belangrijk voordeel is dat de wegenlegger nu ook intern door iedereen te raadplegen is. Bastiaan: “In de praktijk wordt de wegenlegger veel gebruikt. Ook door collega’s van andere afdelingen, zoals openbare ruimte. Voorheen moesten zij mij mailen, moest ik het boek erbij pakken en hen informeren. De digitale wegenlegger kunnen zij er 24/7 zelf bij pakken en inzien. Dat is voor iedereen een stuk makkelijker en het scheelt mij weer tijd.”
Transparante overheid
De digitale wegenlegger past ook in de lijn van een ‘transparante overheid’. Overheden stellen data steeds meer beschikbaar. En daar is de digitale wegenlegger ook een voorbeeld van. “Als ik het boek in de kast heb liggen, kan niemand erbij”, vertelt Bastiaan. “Dat is niet meer van deze tijd. Stel dat je buiten de bebouwde kom van Arnhem een huis koopt, dan kun je nu zelf opzoeken hoe het zit met eigendom en beheer van de weg. En ook makelaars vragen regelmatig om informatie uit de wegenlegger. Bijvoorbeeld of de weg openbaar is of dat er recht van overpad is. Zij kunnen dat nu ook zelf inzien.”
Meer weten?
Wil jij ook dat de wegenlegger van jouw gemeente voor iedereen digitaal beschikbaar is? En zowel intern als extern makkelijk te raadplegen is? Neem dan contact op met Jasper Hoeve. Hij denkt graag met je mee.
