Veel gemeenten staan voor een grote vergroeningsopgave, die vooral wordt gestuurd door klimaatverandering en gezondheid. Meer groen in de stad is één van de belangrijkste oplossingen om de negatieve effecten van klimaatverandering tegen te gaan, zoals wateroverlast, hittestress en extreme droogte. Maar openbaar groen moet natuurlijk ook beheerd worden. Hoe pak je als gemeente het groenbeheer op een slimme manier aan? Wij geven je 6 tips!
1. Efficiënt ruimtegebruik door het combineren van functies
In een stedelijke omgeving is vaak weinig ruimte voor het aanleggen van nieuwe groenvoorzieningen. Daarom is het slim om efficiënt om te gaan met de ruimte en verschillende functies te combineren, zoals groen, spelen en waterberging. In de Arnhemse wijk Schuytgraaf worden bijvoorbeeld speelgelegenheden aangelegd rondom wadi’s. Wadi’s zijn bufferings- en infiltratievoorzieningen, die gevuld worden met hemelwater. Bij hevige regenval kan het water opgevangen worden en langzaam de grond inzakken.
2. Maak gebruik van onderhoudsarm groen
Wil je wel meer groen, maar zo min mogelijk onderhoud? Dan kan het gebruik van onderhoudsarm groen een uitkomst bieden. Combineer bijvoorbeeld prairiebeplanting met langlevende vaste planten en siergrassen. Deze groensoorten zijn minder onderhoudsintensief dan heesterbeplanting, waardoor ook de beheerkosten lager uitvallen.
3. Stimuleer burgerinitiatieven
Dat groene ruimtes belangrijk zijn in de openbare ruimte, blijkt ook uit de toename van burgerinitiatieven om iets met groen te ondernemen in hun eigen wijk. Natuurlijk is het voor gemeenten prettig als inwoners met ideeën komen, maar je kunt dit als gemeente ook stimuleren door zelf de burger op te zoeken. Deze vorm van burgerparticipatie kan op verschillende manieren worden ingevuld. Zo organiseerde de gemeente Nijkerk bijvoorbeeld wandelingen met beheerders en bewoners en stelde de gemeente Den Haag een ‘buurtbudget’ op in de stadsbuurt Houtwijk.
4. Maak Bokashi van afgevallen bladeren
Bokashi is een fermentatieproces, waarbij een optimale bodemverbeteraar wordt gemaakt van biomassa. Deze nieuwe trend is overgewaaid uit Japan, maar wordt in Nederland al door verschillende gemeenten toegepast. Zo wordt er in de gemeente Zwolle elk jaar 500.000 kilo afgevallen blad verzameld. Dit jaar gaat Zwolle een circulaire proef doen om van verzamelde bladeren Bokashi te maken, dat vervolgens weer gebruikt wordt om de bodem te verbeteren bij de aanleg van plantvakken. Op deze manier wordt de afvalstroom circulair gemaakt. Daarnaast zorgt de organische stof in de grond ervoor dat de beplanting beter bestand is tegen droogte.
5. Maak een groenbegroting in één overzichtelijke kaart
Voor efficiënt onderhoud van het groen in de openbare ruimte is het voor beheerders belangrijk om precies te weten waar in de gemeente gemaaid en gesnoeid moet worden. Dit kan door alle data in één overzichtelijke ‘bestekskaart’ in Obsurv te raadplegen, zoals de gemeente Rotterdam. Deze kaart maakt gebruik van de groenbegroting waar kosten en maatregelen in zijn opgenomen. Met behulp van deze kaart kan de gemeente Rotterdam controleren of de juiste onderhoudsmaatregel uit het bestek wordt weergeven.
Daarnaast is het mogelijk om realtime te zien hoe de kaart wijzigt. Wanneer er meer groen in de wijk wordt aangeplant, verandert ook het groenareaal. Dit is op de bestekskaart direct zichtbaar, waardoor databeheerders meer grip hebben op gegevens en eventuele fouten sneller zichtbaar worden.
6. Kies de juiste boom voor elke locatie
Grote bomen zorgen voor meer schaduw en een gezonde waterhuishouding. Het planten van bomen is dus een goede manier om steden klimaatadaptief te maken, maar bomen kunnen ook voor overlast zorgen door bijvoorbeeld bladafval of wortelopdruk. Op parkeerplaatsen plant je bijvoorbeeld bij voorkeur geen bomen met veel valfruit, maar liever brede bomen die zorgen voor schaduw en koelere auto’s. Het liefst kies je dus voor iedere locatie de juiste boomsoort. Dit kan met de Boomkeuzewijzer van Sweco.
Meer informatie
Om het beheren van het openbaar groen een stuk eenvoudiger te maken heeft Sweco in Obsurv de module Groen en de BomenApp ontwikkeld. Met de module Groen kunnen gemeenten op een efficiënte manier het groenbeleid vastleggen. Hierbij kun je denken aan het vastleggen van beheermaatregelen en prijzen. De BomenApp helpt gemeenten om eenvoudig boominspecties uit te (laten) voeren.
Wil je meer weten over efficiënt groenbeheer? Of ben je benieuwd naar de module Groen, de BomenApp of de Boomkeuzewijzer? Neem dan contact met ons op.
