Nederland is 1 van de meest verlichte landen ter wereld. Ongeveer 1,5% van de geproduceerde elektrische energie wordt gebruikt voor openbare verlichting (OVL). Het Rijk heeft als doelstelling om in 2020 minimaal 40% van de bestaande openbare verlichting energiezuinig te maken. Ook veel gemeenten willen energie besparen en korten op de CO2-uitstoot. Gaan we het doel halen?
Een verlicht land
Niemand weet precies hoeveel lichtmasten er in totaal in Nederland staan. Maar het aantal wordt geschat op ongeveer 1 lichtmast op iedere 5 inwoners, dus reken maar uit. De lichtmasten maken onze omgeving zichtbaar en veilig. Hoe beter het licht is verdeeld, hoe veiliger, bijvoorbeeld op de wegen.
Wat kost een lantaarnpaal?
Uit een aflevering van De Rekenkamer bleek al dat er in Nederland maar liefst 32.000 verschillende soorten lichtmasten zijn. De Amsterdamse, klassieke gietijzerenpaal is één van de duurdere varianten en kost zo’n € 2.200,-. De lichtmast die je tegenwoordig in veel woonwijken vindt (de 4-metermast) is goedkoper, gemiddeld:
Mast € 400,-
Armatuur € 200,-
Aansluiten € 200,-
Totaal € 800,-
Ook populair de laatste jaren is de lichtmast op zonnepanelen. Deze worden vaak op incidentele attentiepunten geplaatst buiten de bebouwde kom. Kosten: zo’n € 3.000,-. Lichtmasten langs provinciale wegen (8 tot 10-metermast) zijn duurder dan de ‘standaard’ lichtmast, deze kost zo’n 1.800 euro. Kortom: een breed aanbod van zeer uiteenlopende lichtmasten en bijbehorende kosten.
Zo snel mogelijk ‘verledden’
LED heeft veel voordelen en armaturen op LED zijn allang niet meer veel duurder meer dan traditionele armaturen. Veel gemeenten hebben daarom de overstap naar deels of volledig LED al gemaakt. De vraag is dan ook vaak hoe een gemeente zo snel mogelijk kan ‘verledden’, om van de voordelen te kunnen profiteren. De voordelen:
- Minder onderhoudskosten
- Keuze uit verschillende lichtkleuren (warmer in woonwijk, feller langs de weg)
- De lampen zijn beter te richten
- Minder energieverbruik, minder CO2-uitstoot
Lichtmasten (deels) vervangen
Een lichtmast gaat zo’n 40 jaar mee. Een armatuur ongeveer de helft: 20 jaar. Dat betekent dat technieken snel achterhaald zijn. Wat is dus het advies? Als je toch moet vervangen, stap je waarschijnlijk over op LED. Maar zijn de masten pas 10, 20 jaar oud en wil je wel alvast een stap maken? Dan kun je eerst alleen de armatuur vervangen, zodat je wel van de voordelen van LED kunt profiteren. Je kunt beginnen met vervangen bij de oudste armaturen, of de armaturen die het meeste energie verbruiken.
Wat is de conclusie?
Er valt zeker te besparen op openbare verlichting, namelijk op energieverbruik en op CO2-uitstoot. Maar ondanks inspanningen van veel gemeenten op dit gebied, is het doel van 40% duurzame openbare verlichting nog niet gehaald. Er is dus nog genoeg werk aan de winkel de komende tijd. Nederland blijft een verlicht land, om energiezuinig en duurzaam te verlichten zullen we dus juist moeten investeren én slim beheren.
Contact
Wil je meer informatie of advies over openbare verlichting, of het beheer van de openbare ruimte? Neem dan vrijblijvend contact op met Gertjan Gerards (verkeersadviseur Obsurv) of Jeroen Bakker (Adviseur OVL en Verkeerssystemen). Zij helpen je graag verder!