Lichtmasten met sensoren bieden ongekende mogelijkheden voor gemeenten. Doordat de masten verspreid staan in de openbare ruimte, bieden zij een ideaal netwerk om metingen uit te voeren en data te verzamelen. Vaak zijn het beheerders openbare verlichting die als eerste met deze technologie in aanraking komen. Het zit immers in ‘hun’ lichtmast. “Maar als je de data weet om te zetten in informatie, dan wordt al snel duidelijk dat dit toepassingen zijn waar de héle gemeente baat bij heeft”, betoogt Leo Snaar, beheerder openbare verlichting bij gemeente Noordwijk.
Strooiroutes
Het begon 2 jaar geleden met een eenvoudige vraag van een collega: ‘Kunnen we niet met sensoren in lantaarnpalen de luchtvochtigheid en temperatuur meten, zodat we de strooiroutes beter kunnen bepalen?’. Leo ging met deze vraag aan de slag en kwam in contact met een leverancier van slimme lichtmasten. Op de ‘koudste’ plek in Noordwijk staat intussen een lichtmast met sensoren die inderdaad de weersomstandigheden doorgeeft. Ironisch genoeg heeft het sinds dat moment nog nauwelijks gevroren. “Voor de strooiroutes hebben we er nog niet zo veel aan gehad”, lacht Leo. “Maar de lichtmasten bieden nog heel veel andere mogelijkheden!”
Minder energieverbruik verlichting
Voor Leo zelf, die verantwoordelijk is voor de openbare verlichting in zijn gemeente, zijn vooral de detectiesensoren interessant. “We hebben afgesproken dat het stroomverbruik van onze straatverlichting omlaag moet”, legt hij uit. “Detectiesensoren kunnen daar een goede bijdrage aan leveren. De sensoren registreren beweging waardoor je kunt instellen dat op rustige plekken de straatverlichting pas op volle sterkte gaat branden, als er daadwerkelijk iemand loopt of rijdt. Na enkele minuten kan dan de verlichting weer lager of zelfs doven.”
Ook beleidsbepalende informatie
Maar naast de detectiesensoren is vanaf het begin ook besloten een aantal andere sensoren op de lichtmast te plaatsen en uit te testen. “Daardoor hebben we inmiddels de nodige ervaring opgedaan met andere mogelijkheden om data te verzamelen, bijvoorbeeld fijnstof”, vertelt Leo. “Maar we weten ook dat we de concentraties van stikstof en CO2 kunnen meten. En dat het mogelijk is om snelheidsmetingen en verkeerstellingen uit te voeren en camera’s op te hangen voor veiligheidstoezicht. Dat maakt dat het gebruik van onze lichtmasten ineens voor veel meer afdelingen in de gemeente relevant wordt. Denk aan de beleidsbepalende informatie die dat kan opleveren voor onze collega’s van milieu, verkeer of veiligheid.”
Wie beheert de nieuwe mogelijkheden?
De kracht van de intelligente lichtmast is de veelzijdigheid aan toepassingen en registratiemogelijkheden. Maar tegelijkertijd is dit ook uitdaging waar Leo tegenaan loopt. Want is hij de aangewezen persoon om de vele mogelijkheden in de eigen organisatie aan de man te brengen? En in hoeverre kan hij als beheerder openbare verlichting verantwoordelijk zijn voor de meetapparatuur waar juist andere afdelingen steeds meer baat bij zullen hebben? “Moeten kleine gemeenten, zoals Noordwijk, misschien het beheer van dit soort technologie bundelen en meer gezamenlijk gaan inrichten?”, vraagt hij zich hardop af.
Visualiseren van data
Daar waar het gebruik van intelligente lichtmasten door grote gemeenten als Amsterdam, Maastricht en Den Haag al langer en op grotere schaal wordt toegepast, is het voor een kleinere gemeente als Noordwijk nog zoeken naar de beste manier om dit soort technologie in de organisatie te introduceren. “Maar wat heel erg helpt is om de sensordata om te zetten in informatie en de gegevens te visualiseren”, vertelt Leo. “De manier waarop wij dat nu hebben gedaan, is door een aantal van de sensoren te koppelen aan ons beheerprogramma, Obsurv. Daardoor kunnen we gebruik maken van de beheerkaart, de objecten, en lukt het eigenlijk heel makkelijk om via dashboards relevante informatie beter inzichtelijk te maken. Daardoor gaan de mogelijkheden ook meer leven bij andere collega’s.”
Oud en nieuw
Een goed voorbeeld is volgens Leo de fijnstofmeting waar Noordwijk eind vorig jaar mee begon. “Halverwege december is in onze dashboards zichtbaar dat we veilig onder de voorgeschreven normen zitten”, licht hij toe. “Maar op 30 en 31 december zitten we er ineens ruim boven.” In dit geval is de verklaring duidelijk: vuurwerk, en alleen nog maar gemeten bij onze lichtmast buiten het centrum. Maar je kunt je voorstellen hoeveel relevante informatie je krijgt als je op meerdere plekken dit soort sensormetingen zou uitvoeren, en bepaalde patronen kunt gaan zien.”
Koppeling met Obsurv, visualisatie met Tableau
De komende tijd gaan gemeente Noordwijk en Sweco ook andere data omzetten in informatie. Dankzij de koppeling van sensoren met Obsurv en het gebruik van Tableau om dashboards te creëren kan er namelijk nog veel meer meerwaarde worden gehaald uit de schat aan sensordata die de intelligente lichtmast verzamelt, automatisch en iedere dag opnieuw.
Meer weten?
Ben jij ook geïnteresseerd in het beter benutten van sensordata en het duidelijk visualiseren van data? En wil je weten hoe wij door middel van Obsurv en onze Tableau-dashboards data omzetten in relevantie informatie? Neem dan contact op. Wij laten je graag zien wat er allemaal mogelijk is.
