Gemeenten komen steeds vaker voor complexe uitdagingen te staan, die leiden tot nieuwe doelstellingen. Zo hebben klimaatverandering en de energietransitie een grote impact op de openbare ruimte. Dit vraagt ook om een nieuwe aanpak van het beheer. De Beheercirkel Assetmanagement vertaalt de gemeentelijke doelstellingen en ambities in 6 stappen naar het juiste beheer. Jurgen van den Hout, beheerder openbare ruimte bij de Gemeente Tilburg: “Door deze vorm van beheer zijn we anders naar onze onderhoudsstrategie gaan kijken en kunnen we het beheer nu slimmer en soms zelfs goedkoper aanpakken”.
Assetmanagement: van techniek naar organisatiedoelen
Waar er bij traditioneel beheer van de openbare ruimte vooral geredeneerd wordt vanuit de techniek, gaat assetmanagement uit van de doelstellingen en de ambities van de gemeente. Assetmanagement is een continue afweging tussen prestatie, kosten en risico’s. Niet alle objecten hoeven bijvoorbeeld op hetzelfde niveau te presteren. Daar kan het gemeentebestuur keuzes in maken. Een landweg die weinig gebruikt wordt, hoeft bijvoorbeeld aan een ander prestatieniveau te voldoen dan een drukke fietsroute in het centrum van een stad.
Assetmanagement maakt deze processen inzichtelijk, waardoor je daar als gemeente beter op kun sturen en de verantwoordelijkheden op de juiste plek terecht komen. Op basis van de Roos van IamPro heeft Sweco de Beheercirkel Assetmanagement ontwikkeld, waarmee je als gemeente het beheer op een gestructureerde en overzichtelijke wijze kunt vormgeven.
De Beheercirkel Assetmanagement
De Beheercirkel geeft in 6 stappen een praktische invulling aan de processen van assetmanagement. De Beheercirkel start met het beleidsplan, waarin de omvang van het areaal, de organisatiedoelen, prestatieniveaus, kosten en risico’s worden vastgelegd. De gemeenteraad maakt hier bepaalde keuzes in, waardoor het onderhoudsbudget kan worden vastgesteld. Dit wordt vervolgens uitgewerkt in een beheerplan, waarin op basis van de inspectieresultaten, beschikbaar onderhoudsbudget en de gewenste prestatie een meerjarenplanning opgesteld en integraal afgewogen wordt.
Vanuit het beheerplan kun je gaan plannen en voorbereiden en een jaarplan opstellen. In een jaarplan worden alle werkzaamheden van het komende jaar vastgelegd om zo het areaal op het juiste prestatieniveau te kunnen onderhouden (uitvoeren). Na de uitvoering is het tijd om te monitoren en te analyseren. In deze stap ga je controleren of het uitgevoerde onderhoud heeft geleid tot het gewenste prestatieniveau om vervolgens het beleidsplan te evalueren.
Een stukje zekerheid
Bij de gemeente Tilburg zijn de beleidsplannen voor de assets wegen en kunstwerken voor de komende 5 jaar inmiddels vastgesteld door de gemeenteraad. “Wij werkten al met beheersysteem Obsurv en ons beleidsplan was 10 jaar oud. Toen we dat gingen vernieuwen, was het voor ons een logische stap om dit samen met Sweco aan de hand van de Beheercirkel Assetmanagement aan te pakken”, vertelt Jurgen van den Hout. “In Obsurv hebben we samen de arealen op orde gebracht om daarna per wegtype de onderhoudsstrategie te bepalen en de financiële berekening te maken”.
“Doordat bestuurders in het beleidsplan al heel nauwkeurig kiezen waar welk prestatieniveau gewenst is, weet iedereen tijdens het hele beheerproces precies waar zij aan toe zijn. Daarnaast zorg je ervoor dat gemeentelijke doelstellingen ook daadwerkelijk gerealiseerd worden”, gaat Jurgen van den Hout verder.
“Het is belangrijk om de kaders en budgetten vast te hebben staan. Dat biedt een stukje zekerheid. Stel dat er bezuinigd moet worden, dan kunnen we aan de hand van het beleidsplan goed aan de Raad uitleggen dat we dan ook niet aan het gewenste prestatieniveau kunnen voldoen. In deze onzekere tijden van corona is dat nog eens extra belangrijk.”
Koppelkansen: onderhoud combineren
Een bijkomend voordeel van de Beheercirkel Assetmanagement is dat de koppelingen met andere assets makkelijker te maken zijn. Door te redeneren vanuit gemeentelijke doelstellingen, kun je het onderhoud van verschillende assets combineren. Of zoals Jurgen van den Hout zegt: “Als je in een wijk bijvoorbeeld het wegdek moet vervangen, dan kun je direct de riolering meepakken als dat voor later in het jaar ook op de planning staat. Zo hoeft een weg maar één keer open en vang je twee vliegen in één klap. Dat scheelt veel in de onderhoudskosten”
Meer informatie
Meer weten over de Beheercirkel Assetmanagement? Bekijk dan het webinar dat Mark van Teijlingen heeft gegeven voor CROW. Hierin bespreekt hij uitgebreid alle stappen van de Beheercirkel Assetmanagement. En wil jij in jouw gemeente het beheer ook aanpakken vanuit gemeentelijke doelstellingen en ambities? En ben je benieuwd hoe je het beheer in jouw gemeente op een gestructureerde manier vorm kunt geven met behulp van de Beheercirkel Assetmanagement? Neem dan contact op met Mark van Teijlingen.
